Mycie zębów to jedna z najbardziej prozaicznych i rutynowych czynności. Można by sądzić, że po tylu latach praktyki mamy ją opanowaną do perfekcji. Niestety, 99% Polaków w wieku 34-45 lat ma lub miało próchnicę, kamień nazębny lub chorobę dziąseł co dowodzi, że nie zawsze umiemy ją prawidłowo wykonać. Jakie są najczęstsze błędy popełniane przy myciu zębów, a jakie rozwiązania pozwalają się z nimi uporać?

Jak pokazują badania 90% osób cierpi na przynajmniej jedną chorobę jamy ustnej, a w przypadku dzieci tylko 20% 12-latów nie ma próchnicy. Specjaliści zauważają, że próchnica i problemy z dziąsłami mogą być powiązane z powstaniem chorób serca i płuc. Niestety sama znajomość zasad szczotkowania – odpowiedniego czasu czy częstotliwości mycia nie uchroni nas przed próchnicą czy kamieniem nazębnym. Potrzebujemy do tego osobistego trenera – najlepiej szczoteczki, która wie, jak właściwie dbać o kondycję naszych zębów.

5 grzechów głównych

Szczotkowanie zębów to czynność, którą wykonujemy bardzo często w pośpiechu i to właśnie zbyt krótki czas szczotkowania otwiera niechlubną listę najczęstszych błędów popełnianych podczas higieny jamy ustnej. Jak pokazują badania większość z nas jest głęboko przekonana, że myje zęby przez zalecane 2 minuty, rano i wieczorem. Niestety, dokładna analiza pokazuje, że średnio zajmuje nam to mniej niż 60 sekund^[1],[2]!

Poza tym, że za mało czasu przeznaczamy na mycie zębów często robimy to niedokładnie. Trudno dostępne miejsca, czyli wewnętrzne powierzchnie zębów i zęby tylnie czyścimy mniej precyzyjnie niż przednie, najlepiej dostępne obszary. Zmorą wielu z nas są też tak zwane zęby mądrości, czyli ósemki, które ze względu na dalekie położenie w jamie ustnej i utrudniony dostęp, wymagają szczególnego rygoru higienicznego. Z badań wynika, że 60% osób nie szczotkuje tylnych zębów lub nie poświęcało na to wystarczająco dużo czasu.

Z jednej strony pomijamy lub niedokładnie myjemy pewne obszary, a z drugiej nadmiernie szczotkujemy inne, te najlepiej dostępne. Za mocny nacisk na szkliwo powoduje jego ścieranie i przyczynia się do powstawania ubytków. Osoby leworęczne skupiają się na szczotkowaniu prawej strony jamy ustnej i odwrotnie, w związku z czym większość z nas nie szczotkuje dokładnie wszystkich zębów.

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że technika mycia jest kluczowa w zachowaniu właściwiej higieny. Niestety do listy najczęściej popełnianych błędów należy również wykonywanie nieprawidłowych ruchów szczoteczką manualną. Szczoteczka manualna powinna być ustawiana pod odpowiednim kątem ok. 45 stopni włóknem w kierunku dziąsła i ruchem wymiatania kierowana w stronę korony.  Nie wolno wykonywać ruchów szorujących po stronie zewnętrznej i wewnętrznej zębów. Ruchy okrężne z kolei są przeznaczone dla małych dzieci.

Listę najczęstszych błędów zamyka niewłaściwy dobór szczoteczki, który powinien uwzględniać takie parametry jak częstotliwość i zakres ruchu oraz kształt główki. Wśród dentystów panuje zgoda, że doskonałą alternatywą dla szczoteczek manualnych są szczoteczki elektryczne. Ich najnowsze modele, oparte na technologii 3D, wykonują aż 58 500 ruchów w ciągu minuty, podczas gdy szczoteczką manualną w tym samym czasie możemy wykonać ich zaledwie 600. Biorąc pod uwagę, że płytkę nazębną, główną przyczynę chorób zębów i przyzębia, usuwa się  mechanicznie, częstotliwość ruchów główki szczoteczki ma duże znaczenie. Pod tym kątem technologia 3D zdecydowanie dystansuje nie tylko tradycyjną szczoteczkę, ale również jej wersję soniczną.

Zmiana nawyków – prostsza niż może się wydawać

Jeśli sami nie jesteśmy w stanie zdyscyplinować się do zmiany swoich nawyków warto skorzystać z pomocy… nowoczesnych szczoteczek elektrycznych. Dzięki współpracy z aplikacją mobilną, najnowsze szczoteczki, takie jak Oral-B Genius, są w stanie na bieżąco korygować nasze złe nawyki i pokazać, jak prawidłowo zadbać o zdrowy uśmiech.

Jedną z najważniejszych cech jakie powinna mieć dobra szczoteczka elektryczna jest timer – urządzenie, które pozwoli nam monitorować, czy myliśmy zęby wystarczająco długo. Choć wydaje się to banalnym rozwiązaniem dane pokazują, przy użyciu urządzenia odliczającego czas jesteśmy średnio 5 razy bardziej skłonni do szczotkowania zębów przez zalecane 2 minuty. Dane, uzyskane z aplikacji mobilnej Oral-B sprzężonej ze szczoteczką Genius, pokazują, że średni czas szczotkowania wzrósł z 46 sekund do 2 minut i 27 sekund!

Trening szczotkowania jaki oferować może szczoteczka elektryczna, nie musi się kończyć na odmierzaniu czasu. Bardziej zaawansowane rozwiązania techniczne oferują czujnik wykrywający położenie szczoteczki. Służy to dokładnemu monitorowaniu, czy równie dokładnie umyliśmy każdy, nawet najbardziej odległy zakątek jamy ustnej. Skuteczność takie rozwiązania znów obrazują dane z aplikacji mobilnej Oral-B. Dzięki temu rozwiązaniu aż 92% pacjentów znacząco poprawiło dokładność szczotkowania.

Niemniej istotne od technicznych gadżetów jest to, że szczoteczka powinna kształtem swojej główki dopasować się do zęba. Najlepsza szczoteczka elektryczna przypominać będzie narzędzia dentystyczne – główka będzie zatem okrągła, doskonale dopasowana do kształtu zęba, a umieszczone w niej włókna będą delikatne i nachylone pod odpowiednim kątem. Ma to pomóc w dotarciu do trudnodostępnych przestrzeni międzyzębowych, które bardzo często pomijamy korzystając z tradycyjnych, prostokątnych główek, znanych ze szczoteczek manualnych czy sonicznych. 

 Rzadsze wizyty u dentysty

Nasz osobisty strażnik szczotkowania w postaci szczoteczki elektrycznej to prawdopodobnie najlepszy sposób, by częstotliwość naszych wizyt u dentysty znacząco zmalała. Pomimo ryzyka utraty klientów, stomatolodzy na całym świecie są zgodni w rekomendowaniu szczoteczek elektrycznych. Jeśli cenimy sobie piękny uśmiech, a dentystę chcemy widywać tylko podczas rutynowych przeglądów, warto zastanowić się jaka szczoteczka elektryczna jest najlepsza dla nas. A następnie pójść za głosem rozsądku i po prostu ją kupić.

[1] Beals D, Ngo T, Feng Y, i in. Development and laboratory evaluation of a new toothbrush with novel Brush Head design, AmJDent 2000; 13 (spec-issue):5A-14A

[2] Macgregor ID, Rugg-Gunn AJ Toothbrushing duration in 60 uninstructed young adults. Community Dent Oral Epidemiol. 1985; 13(3):121-122.