Wyścig z cukrzycą z perspektywy zawodowych sportowców i nowoczesnej medycyny – wyzwania i możliwości

Czy cukrzyca i sport wzajemnie się wykluczają? Czy profesjonalni sportowcy chorujący na cukrzycę mogę realizować ambitne plany sportowe? Czy i jak sport wpływa na zmianę leczenia cukrzycy? Czy pacjent diabetologiczny będący jednocześnie zawodowym sportowcem jest wyzwaniem dla lekarza? Jak indywidualizacja terapii pozwala na pokonanie dotychczasowych ograniczeń? Jakie jest nowe podejście fizjoterapeutyczne do sportowców z cukrzycą? Jak wygląda codzienność treningowa i startowa zawodników kolarskich z cukrzycą? To pytania, które padały podczas konferencji organizowanej w ramach kampanii edukacyjnej „Razem ścigamy się z cukrzycą” organizowanej 5 sierpnia w Krakowie. Odpowiadali na nie zawodowi kolarze, autorytety medyczne oraz przedstawiciele środowisk na co dzień współpracujący z diabetykami.

 

Tłem spotkania był finał 79. Tour de Pologne, najbardziej prestiżowego międzynarodowego wyścigu kolarskiego w Polsce, w którym od blisko dziesięciu lat startuje wyjątkowa drużyna Team Novo Nordisk, składająca się wyłącznie z kolarzy chorujących na cukrzycę typu 1. Pomimo choroby, osiągają imponujące wyniki, przesuwają horyzonty, łamią stereotypy. Lim Lindley, Communiaction Manager Teamu Novo Nordisk - To inspiracja dla ponad pół miliarda chorych na świecie. Naszym celem jest pokazanie, że cukrzyca nie jest barierą, która uniemożliwia realizacje marzeń – pod względem zarówno fizycznym, emocjonalnych i mentalnym. Jako sportowcy, członkowie Teamu Novo Nordisk są tacy sami, jak inni kolarze, trenują 25 godzin tygodniowo, jeżdżą trudne wyścigi. Osoby z cukrzycą mogą być aktywni dokładnie tak samo, jak zdrowi, pod warunkiem, że choroba jest dobrze kontrolowana.  

 

Z wyzwaniem łączenia sportu wyczynowego i efektywnej kontroli glikemii codziennie mierzy się brązowy medalista mistrzostw świata w kolarstwie torowym, Mateusz Rudyk, który był przekonany, że po diagnozie cukrzycy, będzie musiał zakończyć przygodę ze sportem. - Jeszcze 15 lat temu dla lekarzy pracujących z cukrzycą, przejechanie kilkugodzinnego wyścigu było czymś niewyobrażalnym. Nie poddałem się. Dziś kontrola cukru i pompa insulinowa to codzienność. Grunt, to patrzeć przed siebie i w każdej sytuacji znajdować pozytywy. Podstawą jest kontrola. Gdy kontrolujesz swoją cukrzycę, to możesz wszystko. - Najlepszy polski kolarz torowy od ubiegłego roku również jest członkiem Teamu Novo Nordisk. – Na zawodach, nie można zatrzymać wyścigu, bo musisz poczekać aż ustabilizujesz cukier. Potrzeba wielu lat nauki, by osiągnąć precyzję w poznaniu własnego organizmu i kontroli swojego cukru.

- Ogólnie życie każdego kolarza jest trudne. Musimy zwracać uwagę na to, co jemy. Będąc chorym na cukrzycę zdarzają się jednak takie dni, kiedy jest naprawdę ciężko i cukier nie chce współpracować. Każdy diabetyk musi być ekspertem od swojej cukrzycy, choć czasem nieprzewidywane momenty potrafią pokrzyżować plany. – Dodaje Przemysław Kotulski, kolarz szosowy, który w ubiegłym sezonie był członkiem Teamu Novo Nordisk Development.

 

Rozwój medycyny sprawił, że cukrzyca nie musi ograniczać sportowców. Prof. Maciej Małecki - kierownik Katedry i Kliniki Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum podkreśla, że wysiłek fizyczny stanowi nieodłączną i niezastąpioną część kompleksowego leczenia cukrzycy. Sport może nie tylko pomóc zapobiec wystąpieniu cukrzycy typu 2, lecz także poprawić stan zdrowia osób, które już zmagają się z tą chorobą. – Obecnie, zalecenia WHO mówią o wysiłku fizycznym dla dorosłych zdrowych osób na poziomie minimum 150 minut tygodniowo. Tymczasem tylko co 5 osoba jest tak aktywna. Odpowiadając na pytanie o przyszłość medycyny w obszarze cukrzycy, profesor Małecki wypowiada się z nadzieją - Idziemy w kierunku tego, by ludziom z cukrzycą żyło się coraz lepiej. Ostatnie kilka dekad to ogromny postęp: mamy nowe leki, nowe metody badania i nowe możliwości. Wierzę, że za niedługi czas mechanizm monitorowania glikemii i pomp insulinowych będzie zautomatyzowany. Diabetycy nie będą musieli pamiętać o swojej chorobie i będą mogli żyć normalnym życiem.

 

Aktywność fizyczna, obok farmakoterapii stanowi niezwykle ważny filar w kontroli glikemii. Osoby, młodsze powinny być wręcz zachęcane i motywowane do uprawiania sportu. Wyzwań dla diabetyków uprawiających sport jest oczywiście więcej, ale najważniejsza jest edukacja. Każdy pacjent musi znaleźć swoją drogę dla kontroli glikemii – dodaje dr. hab. inż Bartłomiej Matejko. – Osobom z cukrzycą zalecamy każdą dyscyplinę sportu, pod warunkiem odpowiedniej kontroli glikemii.

 

W kompleksowym prowadzeniu sportowców, niezależnie czy zmagających się z cukrzycą, czy zdrowych, nieocenione jest wsparcie fizjoterapeuty. Cukrzyca wpływa na częstość odczuwania bóli w dolnym odcinku pleców. Fizjoterapeuta, diagnosta funkcjonalny Dominik Omiotek podkreśla, że w pracy z pacjentem należy patrzeć na cały organizm i leczyć całe ciało. Cukrzyca jest tylko jednym z elementów.

 

Dominika Włodarczyk – złota mistrzyni Polski w kolarstwie przełajowym, potwierdza, że życie każdego zawodowego sportowca jest wyzwaniem. – Codzienne treningi, ciągłe kontrolowanie diety, regularne badania, dbanie o sen, praca sportowca to jest praca 24 godziny na dobę – wymienia Włodarczyk i dodaje – Patrzę na Przemka i Mateusza z uznaniem i szacunkiem. Wyobrażam sobie, że sportowiec zmagający się z jakąś chorobą, pokonuje o wiele trudniejszą pracę i nie chcę tego oceniać, ale bardzo to podziwiam. Choć nie mamy wszyscy takiego samego startu i równych szans, to pamiętajmy, że można wiele, a zwycięstwa są w głowie, trzeba do nich dążyć i wierzyć w siebie.

 

Dane NFZ pokazują, że w Polsce są blisko 3 mln osób chorujących na cukrzycę, a ich liczba wciąż się powiększa. W tym przypadku wyścig z cukrzycą nabiera zupełnie innego znaczenia. Konieczne są profilaktyka, edukacja i działania prewencyjne pozwalające na wyprzedzenie rozwoju choroby.

– Inicjujemy działania, które mają realny wpływ na życie chorych na cukrzycę. Zwiększają one świadomość społeczną dotyczącą znaczenia diagnostyki i leczenia choroby. Temu celowi służy kampania edukacyjna Razem ścigamy się z cukrzycą oraz globalny Program Cities Changing Diabetes. – mówi lek. Wojciech Gryta - Senior Director Patient Access and Public Affairs Novo Nordisk - inicjatora kampanii “Razem ścigamy się z cukrzycą”. O kampanii można przeczytać na https://scigamysiezcukrzyca.pl/ .

 

Organizatorami konferencji „Wyścig z cukrzycą z perspektywy zawodowych sportowców i nowoczesnej medycyny – wyzwania i możliwości” byli Ogólnopolska Federacja Diabetyków oraz Novo Nordisk – sponsor tytularny Teamu Novo Nordisk.

 

Wyzwania i możliwości stojące przed sportowcami z cukrzycą udokumentowane zostały w unikalnym filmie „Ride for Your L1fe”, który pokazuje prawdziwe historie kolarzy z Team´u Novo Nordisk odkrywając życiowe zakręty, wielkie marzenia i budowanie tak potrzebnej w każdej dziedzinie życia wiary w siebie. Jest to obraz ukazujący inspirujący trud życia z przewlekłą chorobą. Dokument właśnie ma swoją premierę w Polsce i jest już dostępny na platformie Player.