Ponad 91% światowej populacji mieszka w miejscach, w których wytyczne WHO dotyczące jakości powietrza nie są spełnione[1]. Istnieje wyraźny związek między zanieczyszczeniem powietrza, a chorobami układu oddechowego, takimi jak, m.in. POChP, astma czy zapalenie oskrzelików.

Wróg z którym codziennie żyjemy

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), zanieczyszczenie powietrza jest największym środowiskowym zagrożeniem dla zdrowia. Aż dziewięć na dziesięć osób codziennie oddycha zanieczyszczonym powietrzem, które zabija 7 milionów osób rocznie![2] W 2019 roku WHO wymieniła zanieczyszczenie powietrza i zmiany klimatyczne jako jedno z 10 największych zagrożeń dla zdrowia na świecie.

Efektem zanieczyszczenia powietrza jest wzrost liczby chorych na raka płuc,, alergię, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), astmę, cierpiących na udar mózgu a także choroby serca[3]. Zanieczyszczenia mają także negatywny wpływ na środowisko i globalne ocieplenie i stanowią bezpośrednie zagrożenie zdrowia jednostek i społeczności.

Wyjątkowa rola farmaceuty

Farmaceuci, szczególnie ci praktykujący w środowiskach lokalnych, pełnią różne, niezwykle istotne role, są ekspertami w dziedzinie leków, ale również zaufanymi doradcami z zakresu zdrowia. Mogą współpracować z innymi pracownikami ochrony zdrowia, aby złagodzić wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie i jakość życia ludzi. Przyczyniają się do poprawy samopoczucia i zdrowia pacjentów także przez działania edukacyjne. Farmaceuci mogą również proaktywnie wspierać pacjentów w podejmowaniu środków zapobiegawczych przeciwko smogu i zachęcać do dbania o zdrowie układu oddechowego.

Poszerzanie wiedzy i umiejętności farmaceutów w zakresie zanieczyszczenia powietrza i jego negatywnego wpływu na zdrowie może prowadzić do zwiększenia świadomości społecznej, złagodzenia krótko- i długoterminowych skutków zanieczyszczenia powietrza, a ostatecznie do poprawy stanu zdrowia układu oddechowego.

Najnowsze wyniki badania przeprowadzonego przez Międzynarodową Federację Farmaceutyczną (FIP) we współpracy z The Clean Breathing Institute (TCBI) w 2020 r. "Zanieczyszczenie powietrza a zdrowie układu oddechowego: Świadomość i rola farmaceutów środowiskowych", w którym wzięły udział badani z 62 krajów, potwierdzają rosnącą rolę farmaceuty i zapotrzebowanie na powiązane usługi[4]. Wyniki tego badania mogą posłużyć farmaceutom i organizacjom farmaceutycznym na całym świecie do kształtowania polityki, wspierania działań i rozwoju nowych usług.

Tydzień Czystego Powietrza – aptekarze podpisali deklarację Oddychaj lepiej

W ramach Tygodnia Czystego Powietrza (6 – 12 września) podjęto szereg inicjatyw mających na celu edukację farmaceutów i pacjentów w zakresie zanieczyszczenia powietrza i jego wpływu na zdrowie.

Założenia wspólnych aktywności zostały przedstawione podczas dyskusji panelowej przy okrągłym stole ze stowarzyszeniami farmaceutycznymi i dostarczyły wskazówek, jak wdrożyć działania w ramach globalnych oraz krajowych inicjatyw orzeczniczych. Inicjatorzy wydarzenia: Instytut Czystego Oddychania, Międzynarodowa Federacja Farmaceutyczna oraz firma GlaxoSmithKline zachęcili także farmaceutów do podpisania deklaracji Oddychaj lepiej, która ma na celu zapewnienie tej grupie zawodowej narzędzi, szkoleń oraz wsparcia, aby stać się rzecznikami zdrowia układu oddechowego w swoich społecznościach. Deklaracja niesie ze sobą zobowiązanie, którego farmaceuci mogą się podjąć, by skupić się na podnoszeniu świadomości na temat zanieczyszczenia powietrza i pomocy pacjentom, aby mogli lepiej oddychać.

Serdecznie zachęcamy wszystkich farmaceutów do podpisania deklaracji Oddychaj lepiej dostępnej na stronie https://www.thecleanbreathinginstitute.com/evidence/clean-air-week/

^{[1] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ambient-(outdoor)-air-quality-and-health}

^{[2] World Health Organization. How air pollution is destroying our health, https://www.who.int/news-room/spotlight/how-air-pollution-is-destroying-our-health.}

^{[3] Brook RD FB, Cascio W, Hong Y, Howard G, Lipsett M, et al. Air pollution and cardiovascular disease. 2004. p. 2655–71.}

^{[4] International Pharmaceutical Federation (FIP). Mitigating the impact of air pollution on health:}

^{The role of community pharmacists — Global survey report. The Hague: International Pharmaceutical Federation}

^2020.