Czy zmiana codziennych nawyków na bardziej proekologiczne jest istotna dla ochrony klimatu? Jakie działania warto podjąć, aby żyć w sposób zrównoważony? Czy transformacja energetyczna wpływa na dobrobyt w przyszłości? Odpowiedzi na te i inne pytania szukali obywatele dziewięciu krajów europejskich, w tym Polski, w ramach tegorocznego badania opinii publicznej przeprowadzonego przez instytut Civey na zlecenie Fundacji E.ON.

Pomimo globalnych zmian i wielu wyzwań gospodarczych Europejczycy pozostają zgodni, że ochrona klimatu jest konieczna. Badani obawiają się jednak, że transformacja energetyczna, w tym dynamiczny rozwój energii odnawialnej, może wiązać się z wyższymi kosztami życia. Międzynarodowe badanie wykonane dla Grupy E.ON[1] potwierdza, że taki pogląd podzielają również respondenci z Polski.

• 85% Polaków uważa, że ważne jest, aby żyć w sposób zrównoważony.
• 78% ankietowanych z naszego kraju wierzy, że może przyczynić się do ochrony klimatu w swoim codziennym życiu.
• 74% respondentów z Polski obawia się, że koszty związane z finansowaniem ochrony klimatu mogą ich nadmiernie obciążyć.

Bezpośredni wpływ na ochronę klimatu 

W Europie widoczne jest coraz większe zaangażowanie społeczeństwa w działania na rzecz ochrony klimatu. Z tegorocznego badania opinii publicznej wynika, że ludzie uważniej przyglądają się swoim decyzjom konsumenckim. Chętniej kupują ubrania z drugiej ręki i produkty organiczne. Coraz częściej decydują się na obniżenie temperatury ogrzewania w domu lub na ograniczanie podróży samolotem. Widać również zdecydowanie wyższe poparcie dla konkretnych inwestycji proekologicznych we własnym miejscu zamieszkania. Aż 60% respondentów z Polski wskazało, że konieczna jest rozbudowa ścieżek rowerowych na terenie ich miasta. Wszystkie te stwierdzenia wskazują, że ludzie chcą przyczyniać się do ochrony klimatu – zwłaszcza w swoim najbliższym otoczeniu.

– Tegoroczne badanie zrealizowane przez instytut Civey potwierdza, że w Europie panuje pozytywne nastawienie wobec transformacji energetycznej, przemysłowej i społecznej w kierunku neutralności klimatycznej. Dlatego jako Grupa E.ON skupiamy się zarówno na wdrażaniu nowoczesnych, przyjaznych dla środowiska technologii, jak i na działaniach edukacyjno-świadomościowych. Dzięki analizom i badaniom zyskujemy najnowszą wiedzę, która pozwala nam efektywniej zmieniać energetykę na bardziej przyjazną dla środowiska – mówi Andrzej Modzelewski, prezes E.ON Polska.

Europejczycy wierzą, że drogą do zielonej, zrównoważonej przyszłości jest rozwój energii odnawialnej. Na pierwszy plan wysuwa się zdecydowanie ta pochodząca ze słońca i wiatru. Jednak bardzo ważny jest również atom. W naszym kraju aż 42% badanych wskazało, że będzie on głównym źródłem odnawialnej energii w przyszłości.

Transformacja energetyczna a dobrobyt społeczny

W badaniu klimatycznym wzięli udział obywatele z dziewięciu krajów europejskich. Połowa ankietowanych uważa, że transformacja energetyczna pomoże w długoterminowym zabezpieczeniu dobrobytu w ich własnym kraju. Z tym stwierdzeniem szczególnie zgadzają się respondenci z Hiszpanii (69%) i Francji (62%), a także z Polski (59%) i ze Szwecji (58%). Najwyższe poparcie obserwowane jest wśród osób do 39. roku życia, posiadających wykształcenie wyższe oraz średnie lub wysokie dochody.

Jednocześnie dwie trzecie ankietowanych obawia się zwiększonych kosztów życia wynikających z wydatków na ochronę klimatu. W Polsce takie zagrożenie widzi aż 74% respondentów, a zwłaszcza osoby w wieku od 30 do 39 lat, mające na utrzymaniu dzieci. Co ciekawe, w tej kwestii różnice między grupami dochodowymi są znikome.

Jednym z rozwiązań, które może wspierać zrównoważoną transformację, jest efektywne zagospodarowanie dochodów z podatku od CO₂. Mogą być one wykorzystane na finansowanie działań związanych z ochroną środowiska, wsparcie dla społeczności angażujących się w transformację energetyczną czy inwestycje w zrównoważony rozwój. Większość biorących udział w badaniu – również w Polsce – chciałaby, aby dochody z podatku od CO₂ były przeznaczane na promowanie energii odnawialnych (64%), finansowanie projektów ochrony klimatu (46%) oraz badania i nowe technologie dla klimatu (34%).

Działania na rzecz klimatu w praktyce

Aż 71% Polaków obawia się, że życie następnych pokoleń będzie utrudnione ze względu na konsekwencje zmian klimatycznych. Dlatego już dziś tak dużą wagę przywiązują do zrównoważonego stylu życia, rozwijania proekologicznych postaw, a także realizacji małych i dużych ekoprojektów.

W Polsce, podobnie jak w innych krajach Europy, społeczeństwo ma dość niskie uznanie dla działań spółek energetycznych na rzecz ochrony klimatu. Pomimo że pozytywne postrzeganie tych aktywności wzrosło od zeszłego roku o 5 punktów procentowych, to nadal większość ankietowanych twierdzi, że te starania są niewystarczające.

– W odpowiedzi na bieżące potrzeby społeczne, które potwierdziło już zeszłoroczne badanie, uruchomiliśmy w tym roku specjalny program grantowy. „E.ON łączy energię dla klimatu” to efekt współpracy Fundacji E.ON w Polsce z jej odpowiednikami w Niemczech i na Słowacji. Głównym celem tego przedsięwzięcia jest wspieranie dekarbonizacji Europy i nagłaśnianie wyzwań, z jakimi mierzą się społeczności lokalne w związku ze zmianami klimatycznymi. Przeznaczymy łącznie 100 000 euro na 10 proekologicznych projektów, które będą zrealizowane w Warszawie. W ten sposób chcemy robić więcej dla zielonego rozwoju stolicy i zdrowia jej mieszkańców – podsumowuje Andrzej Modzelewski.

Szczegółowe informacje o programie grantowym dostępne są na stronie eondlaklimatu.pl.

[1] Badanie przeprowadzono w Czechach, we Francji, w Hiszpanii, Holandii, Niemczech, Polsce, Szwecji, w Wielkiej Brytanii oraz we Włoszech na łącznej próbie 9 015 ankietowanych. Grupa badawcza dla każdego kraju liczyła nie mniej niż 1 001 przebadanych osób.