Sezon wakacyjny trwa i wielu rodziców w ramach wyjazdów wakacyjnych wysyła dzieci na zorganizowane wyjazdy – kolonie i obozy. O czym powinien pamiętać organizator wypoczynku, aby spełnić wymagania i regulacje? Jakie kwestie powinien zabezpieczyć i na co powinien zwrócić uwagę, by zapewnić bezpieczeństwo uczestników?

Przepisy prawa i wymagania sanitarne w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży nakładają na organizatorów wypoczynku szereg obowiązków. Przede wszystkim organizator wypoczynku musi zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki. Oznacza to, że obóz musi zostać zorganizowany w obiekcie lub na terenie spełniającym wymagania ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz spełniać warunki higieniczno-sanitarne. Wymagania te określone są w przepisach o ochronie przeciwpożarowej, ochronie środowiska i Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Wytyczne MEN, GIS i MZ

W maju 2021 r. Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z Głównym Inspektoratem Sanitarnym i Ministerstwem Zdrowia opublikowały nowe wytyczne na sezon lato 2021, z których wynika, że organizacja letniego wypoczynku dla dzieci i młodzieży będzie możliwa w reżimie sanitarnym i przy zachowaniu odpowiednich zasad bezpieczeństwa. Kwestię reżimu sanitarnego należy połączyć z podstawowymi kwestiami dotyczącymi wymagań samych obiektów oraz terenu, na którym będą przebywać uczestnicy kolonii. Właściciel budynku, w którym będą zorganizowane kolonie czy obóz powinien dysponować stosownymi dokumentami i potwierdzeniem spełnienia wyżej wymienionych wytycznych.

Większych zmian w stosunku do restrykcji sanitarnych obowiązujących w ubiegłym roku nie ma. W czasie tegorocznych wakacji nie obowiązuje już limit osób w pokojach, przywrócona została standardowa liczebność grup oraz będzie możliwość korzystania przez uczestników z miejsc publicznych (atrakcji turystycznych czy wycieczek). Należy jednak pamiętać, że są to jedynie wytyczne, które organizator powinien dopasować m.in. do charakteru wypoczynku. Inne zagrożenia i wyzwania będą dotyczyły organizacji obozu przewidzianego na ponad 100 osób z zakwaterowaniem w małym obiekcie, w wieloosobowych salach, a zupełnie inne dotyczą kameralnych kolonii tematycznych lub obozów wędrownych.

- W realizacji wytycznych, zrozumieniu zagrożeń i analizy przepisów prawa właściciele i organizatorzy wypoczynku często korzystają z doradztwa ekspertów z branży BHP i Ochrony Przeciwpożarowej. Wytyczne są podzielone na cztery główne obszary tematyczne, a każdy z nich wymaga innego spojrzenia i dostosowania pod kątem bezpieczeństwa. Przede wszystkim chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom w czasie przebywania w obiektach wypoczynku. Organizatorzy muszą mieć także przygotowane procedury zapobiegawcze związane m.in. z możliwym zakażeniem koronawirusem uczestnika lub personelu, a także plan działania w takiej sytuacji  – mówi Monika Grządziela, ekspert W&W Consulting.

Bezpieczeństwo ośrodka

Spełnianie przez obiekt lub teren wymagań ochrony przeciwpożarowej potwierdzać powinien dokument będący w posiadaniu właściciela obiektu, wydany przez komendanta Państwowej Straży Pożarnej. m.in. opinia straży pożarnej o dopuszczeniu obiektu do użyteczności publicznej. Co w przypadku dzieci lub młodzieży z niepełnosprawnościami? Ustawa stanowi, że w przypadku wypoczynku z udziałem dzieci i młodzieży niepełnosprawnej obóz lub kolonie powinny być zorganizowane w obiekcie lub na terenie dostosowanym do potrzeb wynikających z rodzaju niepełnosprawności uczestników wypoczynku. Przepisy nakładają na organizatora także ogólny obowiązek przygotowania takiego programu wypoczynku, aby wszystkie zajęcia były dostosowane do wieku, zainteresowań i potrzeb uczestników, ich stanu zdrowia, sprawności fizycznej i umiejętności. W kwestii obowiązków sanitarnych przepisy stanowią także, że organizator ma obowiązek zapewnić wyżywienie zgodne z zasadami higieny żywienia.

- Jeżeli mamy wątpliwość, czy spełniamy wymagania określone w przepisach warto skonsultować się z ekspertami ds. BHP, którzy w zależności od zakresu wątpliwości wdrożą rozwiązania w porozumieniu z kuratorium oświaty, strażą pożarną, lokalnym urzędem gminy (ochrona środowiska) lub Państwową Inspekcją Sanitarną – dodaje Monika Grządziela.

Pierwsza pomoc

Niezwykle ważnym elementem w trakcie zorganizowanego wypoczynku jest znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy. Odpowiednio przeszkolony personel, który zna zasady i potrafi udzielić pomocy w nagłych sytuacjach to także odpowiedzialność organizatora wyjazdu.

– Od kilku lat obserwujemy zwiększenie świadomości z zakresie pierwszej pomocy przedlekarskiej. Odnotowaliśmy w ostatnim czasie wzrost zgłoszeń dotyczących organizacji szkoleń z pierwszej pomocy dedykowanych dla kadry, wychowawców, kierowników kolonii czy organizatorów obozów jak i zgłoszeń dotyczących wdrożenia procedur bezpieczeństwa na terenie obiektów, procedur postępowania w przypadku zdarzenia wypadkowego, zakażenia koronawirusem wśród uczestników i organizatorów. Takie szkolenie i opracowane, personalizowane dla organizatorów procedury gwarantują, że uczestnicy wypoczynku są pod profesjonalną opieką – komentuje Monika Grządziela.

Po spełnieniu i wdrożeniu rozwiązań z ww. obszarów organizatorzy mogą zgłaszać zorganizowany wypoczynek do bazy prowadzonej przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Dzięki niej rodzice w łatwy i szybki sposób sprawdzą wiarygodność organizatora kolonii czy obozu, który zobligowany jest zgłosić wyjazd do właściwego kuratorium oświaty.